پدیده مهاجرت قدمتی طولانی در زندگی بشر دارد.
اولین گونههای سبک زندگی بشری با کوچ و مهاجرت دایمی توامان بود.
آشنایی
انسان با کشاورزی و یکجانشینی کم کم مهاجرت را در حاشیه قرار داد اما
همچنان به عنوان یک شیوه زندگی، مورد توجه بخش قابل توجهی از انسانها
بود.
انقلاب صنعتی و تحولاتی که در پی آن در حوزه اقتصاد شهری رخ داد
باعث شد تا یکبار دیگر پدیده مهاجرت در صدر توجهات قرار گیرد بویژه زمانی
که انقلاب صنعتی به کشورهای جهان سوم راه یافت و به دنبال آن سیل جوانان
روستایی جویای کار روانه شهرهای این جوامع شدند، مهاجرت و پیامدهای آن به
یک معضل اجتماعی تبدیل شد.
از این زمان بود که توجه به علل پیدایش و
پیامدهای این پدیده در حوزه علوم اجتماعی و انسانی منجر به شکل گیری آثار
علمی در این زمینه گردید آثاری که بزرگترین نقصشان تمرکز روی پیامدهای
اقتصادی مهاجرت است و در حوزه پیامدهای فرهنگی و سیاسی آثار اندکی وجود
دارد.
به همین دلیل این پژوهش تلاش دارد با عطف توجه به پیامدهای سیاسی و
فرهنگی مهاجرت در غنا بخشیدن به آثار علمی مربوط به مهاجرت کمک کند.
بنا بر این مطالعه نسبتا جامع، مهاجرت، مستلزم کوششی میان رشته‌ای است.
هدفی که در این مقاله جامعه شناختی دنبال می‌شود بررسی رابطه متقابل نظری مهاجرت و نابرابری است.
همچنین، در این اثر با استفاده از دادههای آماری حاصل از سرشماریهای ادواری ایران، به تحلیل این رابطه می‌پردازیم.
از
این رو، روش این تحقیق، مطالعه اسنادی- نظری است و کوشش می‌شود با استفاده
از تحلیل ثانویه بر پایه دادههای آماری موجود، پشتوانه‌ای واقعی برای
یافتههای نظری فراهم نماییم.
چارچوب نظری این پژوهش که برپایه مروری
گذرا بر نظریههای کلاسیک مهاجرت صورت می‌گیرد، رویکرد برد متوسط «گزینشی
بودن مهاجرت» است که می‌تواند برای رسیدن به هدف این مقاله و تحلیل رابطه
بین مهاجرت و نابرابری کمک کننده باشد.
نتایج این بررسی نشان می‌دهد که رابطه مهاجرت و نابرابری نیز گسترده و چند بعدی است.
به
این معنا که حرکات جمعیتی نه فقط باعث تغییر چگونگی پراکندگی جمعیت در
درون یک منطقه جغرافیایی می‌شود، بلکه در ساختارهای شغلی، رفاهی، جنسی،
آموزشی، و همچنین در حوزههای عمده‌ای که در بالا نام برده شد، تغییراتی
را ایجاد می‌نماید.
هر کدام از این تغییرات نیز به نوبه خود شرایط نابرابری را پیچیده‌تر می‌نماید و زمینه را برای مطالعه دقیق‌تر موضوع فراهم می‌کند.